کتاب قدرت عادت

همه ی ما در برخی مواقع، به عمد انتخاب هایی می کنیم و بعد، دیگر به آن ها فکر نمی کنیم؛ اما همچنان به انجام دادنشان ادامه می دهیم؛ البته، اغلب این چنین اتفاق می افتد. اما در برخی مواقع دیگر نیز، هوشیارانه تصمیم می گیریم که چه میزان غذا بخوریم؛ هنگامی که به اداره رسیدیم ، بر چه چیزی تمرکز کنیم؛ در چه فواصلی، نوشیدنی میل کنیم یا چه زمانی به ورزش دو برویم؛ اما پس از مدتی، دیگر انتخاب نمی کنیم و به طور خودکار رفتار می کنیم. این روند، نتیجه ی طبیعی عصب شناسی مغز ماست و با درک اینکه چگونه این اتفاق رخ می دهد، می توانیم الگوهای لازم را بازسازی کنیم؛ البته، این بار به همان نحوی که خودمان می خواهیم.

«چیزهایی که دیگران می‌گویند به تو هیچ آسیبی نخواهد رساند. تو همیشه همانقدر قوی خواهی بود که می‌خواهی باشی.»

تبدیل و تغییر هر عادتی لزوما آسان یا سریع نبوده و همیشه هم این کار ساده نیست؛ اما امکان پذیر است و امروزه می دانیم که این کار چگونه صورت می گیرد.

برای مثال عادت، عادت سیگار کشیدن را در نظر بگیرید: هنگامی که فرد سیگاری محرک را می‌بیند یعنی پاکت سیگار را، ذهنش انتظار کشیدن برای دریافت نیکوتین را شروع می‌کند. فقط دیدن ظاهر سیگار کافی است تا مغز با عجله نیکوتین درخواست کند و اگر به آن دست پیدا نکند، آن قدر تمایل و اشتیاقش افزایش پیدا می‌کنند که فرد سیگاری، سرانجام، بدون تفکر به سیگار روی می‌آورد. یا رسیدن ایمیل را در نظر بگیرید؛ هنگامی که هشدار کامپیوتر یا تلفن به صدا در می آید؛ دستگاه با رسیدن یک پیام می‌لرزد و ذهن بلافاصله مجبور به انتظار کشیدن برای مشغولیتی موقت می‌شود؛ مشغولیتی که باز کردن یک ایمیل عامل شکل‌گیری آن است.

اگر آن انتظار برآورده نشود،گاهی تصاویری در ذهن شکل می‌گیرد؛ مثلا، از جلسه‌ای که در آن، مدیرانی حضور دارند که در حال چک کردن پیام‌های تلفن خود در زیر میز هستند، حتی اگر بدانند این پیام احتمالا فقط نتایج اخیر فوتبال را در بر دارد؛ از سویی دیگر، اگر صدای لرزش را از بین ببرند، محرک را از میان برداشته‌اند. آنگاه فرد می‌تواند، بدون تفکر ساعت‌ها به چک کردن صندوق ورودی‌اش بپردازد. دانشمندان درباره‌ی مغز افراد الکلی، سیگاری و پرخور مطالعه کردند و دریافتند که ساختارها و جریان ذرات عصب شناختی درون مغز آن‌ها با تغییر تمایلتشان تغییر پیدا می‌کند. به گفته‌ی دو نفر از محققان دانشگاه میشیگان، عادات قوی واکنش‌های اعتیادآوری ایجاد می‌کنند. در این صورت‌، درخواست به میلی وسواسی تبدیل می‌شود که می‌تواند مغز را به هدایت کننده‌ای خودکار تبدیل کند؛ حتی در صورت نتایج منفی قوی، از جمله، از دست دادن آبرو، شغل، خانه و خانواده.

یک مقاله منتشر شده توسط محققی از دانشگاه دوک در سال ۲۰۰۶ نشان داد که بیش از ۴۰ درصد کارهایی که افراد در طی یک روز انجام دادند، در واقع تصمیم نبوده‌اند، بلکه عادت بوده‌اند

هنگامی که عادتی بروز می‌کند، مغز مشارکت کامل در تصمیم‌گیری را متوقف می‌کند

آیا می خواهید سریع به خواب بروید و سرحال از خواب بیدار شوید؟ پس به الگوهای شبانه ی خود و کارهایی توجه کنید که به صورت خودکار در هنگام برخاستن از خواب انجام می دهید. آیا می خواهید دویدن را برای خود آسان کنید؟ مقدمات اجرای این کار را فراهم کنید تا کم کم آن را به برنامه ای روزانه مبدل سازید. من به فرزندانم نیز به همین روش تعلیم می دهم و همواره با همسرم برنامه هایی درباره ی تنظیم عادات جدید در زندگی مان می نویسیم. مشاهده ی انبوهی از عادات مثل آن است که فردی چراغ قوه و اهرمی را در اختیار شما می گذارد و شما با در اختیار داشتن این وسایل، به راحتی، کار خود را آغاز می کنید.

عادت‌ها قدرتمند اما ظریف هستند

«دو ماهی جوان، با هم در حال شنا بودند که اتفاقا، به ماهی مسن تری که در جهت دیگر شنا می‌کرد، برخورد کردند. ماهی مسن تر، سری به سوی آن‌ها تکان داد و گفت: صبح بخیر پسرا، آب چطوره؟ دو ماهی قدری دیگر شنا کردند و در نهایت یکی از آن‌ها به دیگری نگاه کرد و گفت: «آب دیگه چه کوفتیه؟»
آب همان عادت‌هاست. انتخاب‌های بدون فکر و تصمیمات نامرئی که هر روز ما را در بر می‌گیرد و فقط وقتی به آن‌ها نگاه کنیم، دوباره قابل‌رویت می‌شوند.

افرادی که ورزش می‌کنند، کم کم بهتر غذا می‌خورند و بازدهی کاریشان بالا می‌رود. آنها کمتر سیگار می‌کشند و نسبت به همکاران و خانواده صبر و حوصله بیشتری نشان می‌دهند. از کارت‌های اعتباریشان کمتر استفاده می‌کنند و می‌گویند احساس می‌کنند کمتر تحت فشار روانی هستند. کاملا مشخص نیست که چرا، ولی برای بسیاری از افراد، ورزش یک عادت زیربنایی است که باعث تحریک تغییر در سطح گسترده‌ای می‌شود.

عادت‌ها هیچ‌گاه واقعا ناپدید نمی‌شوند. آنها در ساختارهای مغز ما رمزگذاری می‌شوند و این مزیت بزرگی برای ما است، چون خیلی بد است که بعد از هر تعطیلاتی مجبور باشیم دوباره رانندگی یاد بگیریم. مسئله این است که مغز شما نمی‌تواند فرق بین عادت خوب و بد را تشخیص دهد و بنابراین اگر شما عادت بدی داشته باشید، این عادت همیشه برای سرنخ‌ها و پاداش‌های مناسب در کمین خواهد بود.

اگر به هر چیز جدید، لباس عادات کهنه را بپوشانید، پذیرش آن برای عموم آسان‌تر خواهد بود.

وقتی سعی کنید مردم را با ترساندن، به پیروی از مسیح وادارید، این روش برای مدت طولانی جواب نخواهد داد. تنها راه وادار کردن مردم به پذیرفتن مسئولیت بلوغ معنوی خود، آموختن عادت‌های ایمان به آنان است.

دانشمندان می‌گویند عادت‌ها به این دلیل به وجود می‌آیند که مغز مرتب به دنبال راه‌هایی است تا سعی و تلاش را کم کرده و در انرژی مصرفی صرفه‌جویی کند. اگر تمام کارها به خود مغز واگذار شوند، مغز سعی می‌کند تقریبا هر کار روتین و معمولی را به شکل یک عادت در آورد، چون عادت‌ها به ذهن ما اجازه می‌دهند اغلب اوقات تجزیه و تحلیل‌ها را کاهش دهد

وقتی درک کنید که عادت‌ها می‌توانند از نو ساخته شوند، فهمیدن قدرت عادت آسان‌تر می‌شود و تنها گزینه‌ای که باقی می‌ماند، دست‌به‌کار‌شدن است.

من این نکته را مرتب به سربازانم می‌گویم، اگر شما عادت‌های درستی را به دست آورید، هیچ کاری وجود ندارد که نتوانید انجامش دهید.»

«چیزهایی که دیگران می‌گویند به تو هیچ آسیبی نخواهد رساند. تو همیشه همانقدر قوی خواهی بود که می‌خواهی باشی.»

هنگامی که انتخاب می‌کنیم می‌خواهیم چه کسی باشیم، به سوی آن چه همواره آن را تمرین کرده‌ایم، رشد می‌کنیم. دقیقا مانند یک برگه کاغذ یا یک کت که هنگامی که یک بار چین خورده یا تا زده شود، پس از آن همیشه به تا خوردن به همان شکل تمایل نشان می‌دهد.

گام اول: روتین را مشخص کنید
محققان ام آی تی در فصل یک، یک حلقه‌ی نورولوژیکی ساده در مرکز هر عادت کشف کردند. حلقه‌ای که از سه قسمت تشکیل می‌شود: سرنخ (نشانه) ، روتین (رویه) و پاداش. برای درک عادات خودتان، باید اجزای حلقه‌هایتان را مشخص کنید. وقتی حلقه‌ی عادت یک رفتار مشخص را تشخیص دادید، می‌توانید به دنبال راهی برای جایگزین کردن عیب‌های کهنه با عادت‌های تازه باشید.

باور آسان‌تر است، هنگامی که در یک جمع اتفاق بیافتد

تمایلات همان چیزی هستند که باعث تحریک عادت‌ها می‌شوند و وقتی بفهمیم که چگونه می‌شود باعث بوجود آمدن یک تمایل شد، ایجاد عادت جدید ساده‌تر می‌شود.

«قهرمان‌ها کارهای خارق‌العاده نمی‌کنند. آنها کارهای معمولی انجام می‌دهند، ولی بدون اینکه فکر کنند آن کارها را انجام می‌دهند، آنقدر سریع که تیم دیگر نمی‌تواند واکنشی نشان بدهد. آنها عادت‌هایی را که یاد گرفته‌اند دنبال می‌کنند.»

معتادان به الکل بارها و بارها یک چیز را می‌گفتند: شناسایی سرنخ‌ها و پیدا کردن روتین‌های جدید مهم است، ولی بدون یک عامل دیگر، عادت‌های جدید هیچ‌گاه به طور کامل کنترل اوضاع را به دست نمی‌گیرند.
افراد الکلی می‌گفتند که این راز، خداست.

کلیساها پر از افراد دائم‌الخمری است که علیرغم اعتقاد به تقوا، به مشروب خوردن ادامه می‌دهند.

تریسی سینکلر که مدیر برند برای خمیردندان اورال بی و کرست کودکان بود به من گفت: «مصرف‌کنندگان نیاز به نوعی علامت دارند که نشان دهد محصول موثر است. ما می‌توانیم هر مزه‌ای به خمیر دندان بدهیم – زغال اخته، چای سبز – و به شرطی که آن سوزش خوشایند را داشته باشد، مردم احساس می‌کنند دهانشان تمیز است. این حس سوزش باعث نمی‌شود که خمیردندان بهتر اثر کند. فقط مردم را متقاعد می‌کند که خمیردندان کارش را درست انجام می‌دهد.»